Artykuł napisany przez Oligofrenopedagog mgr Joanne Wawrowską
Żywienie dojelitowe przez PEG - gastrostomia
Żywienie dojelitowe jest formą leczenia, umożliwiającą dostarczenie do organizmu substancji odżywczych w sposób inny niż doustnie. Wyróżniamy cztery sposoby żywienia : zgłębnik nosowo-żołądkowy lub nosowo jelitowy, gastrostomię PEG oraz stomię dojelitową (PEJ). Żywienie przez PEG stosuje się w sytuacjach, w których żywienie doustne jest utrudnione lub całkowicie niemożliwe. Od 2007 roku żywienie dojelitowe w całości refundowane jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Czym jest PEG?!
Metodę PEG po raz pierwszy wykorzystano w 1979 roku w Cleveland (USA) przez chirurga dziecięcego Michaela Guaderera, przez lata była doskonalona i obecnie zyskuje coraz większą popularność w leczniczym żywieniu dojelitowym.
PEG jest to kanał - przetoka, która umożliwia podanie pokarmu do żołądka przez rurkę. Inaczej nazywany jako gastrostomia odżywcza. PEG wyłaniany metodą endoskopową, a zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Materiał z którego wykonany jest dren nie wywołuje stanów zapalnych, ani odleżyn w przypadku długoterminowego kontaktu ze skórą lub ścianą żołądka.
Żywienie dojelitowe (PEG) może występować samodzielnie, ale nie wyklucza się łączenia go z karmieniem doustnym.
Zastosowanie żywienia dojelitowego w domu należy rozważyć w sytuacjach, gdy występują:
- zaburzenia gryzienia, żucia, połykania, częste krztuszenie podczas posiłków,
- czas jednego posiłku przekracza 40 minut, a czas łączny wszystkich posiłków przekracza 3h
- dziecko nie przybiera na wadze lub chudnie
- dziecko nie jest w stanie zjeść odpowiednio dużych posiłków do swojego wieku i dostarczyć organizmowi w odpowiednich ilościach wszystkich substancji odżywczych
Wyżej wymienione zaburzenia, a tym samym wskazania do żywienia dojelitowego PEG często powiązane są z przebiegiem chorób takich jak:
• choroby neurologiczne: mózgowe porażenie dziecięce, encefalopatie po niedotlenieniowe, encefalopatie padaczkowe, dystrofie mięśniowe, choroby neurodegeneracyjne,
• choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego,
• mukowiscydoza, wady wrodzone
• choroby przewodu pokarmowego – nieswoiste zapalenia jelit,
zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego,
• choroby onkologiczne,
• anoreksja, poparzenia
Karmienie dojelitowe PEG może odbywać przy użyciu posiłków przygotowanych w domu, zmiksowanych przed podaniem, ale zalecane jest karmienie dojelitowe specjalnymi mieszankami, przygotowanymi w sterylnych warunkach, które umożliwią dostarczenie w odpowiednich proporcjach wszystkich substancji odżywczych. Szeroki wybór gotowych produktów pozwala na dobranie diety do potrzeb pacjenta. W przypadku karmienia żywnością przygotowywaną w domu istnieje ryzyko (nieodpowiednie zbilansowanie składników pokarmowych, zatkanie zgłębnika, zatrucia itp.) Zawsze decyzja o rodzaju diety powinna być podjęta przez lekarza wspólnie z pacjentem (rodzicem). A przede wszystkim powinna być dobrana do potrzeb i aktualnego stanu zdrowia pacjenta.
Do korzyści płynących z karmienia dojelitowego (PEG) w szczególności zalicza się poprawę jakości życia dziecka i jego rodziny poprzez ułatwione karmienie zapewniające dostarczanie wszystkich składników odżywczych w odpowiednich ilościach oraz skrócony czas karmienia. Odpowiednie nawodnienie organizmu i łatwe podanie leków, bez konieczności mieszania ich z produktami spożywczymi. Karmienie przez PEG ograniczy krztuszenie się i zachłystywanie w trakcie jedzenia, co jest przyczyną zachłystowego zapalenia płuc. A co za tym idzie zmniejszy częstość infekcji, hospitalizacji, ilości stosowanych antybiotyków. Żywienie dojelitowe nie będzie przeszkadzało w rehabilitacji, chodzeniu na basen czy spacerach. W przypadku niemowląt zauważa się poprawę rozwoju ośrodkowego układu nerwowego, napięcia mięśniowego, koordynacji ruchowej, zmniejszenie częstości napadów padaczkowych.
Literatura:
1. Standardy żywienia dojelitowego i pozajelitowego [ Pertkiewicz M., Korta T....... - praca zbiorowa] Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu, 2019
2. Żywienie dojelitowe w domu. Podręcznik dla pacjentów [Pertkiewicz M., Korta T....... - praca zbiorowa] Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu, 2018
3. Domowe żywienie dojelitowe pacjentów dorosłych, [red. Karwowska K.,Kunecki M.,Zmarzła A.], 2016
4. Podstawy leczenia żywieniowego, [Spodaryk M.], 2019
5.
Żywienie dojelitowe przez PEG - gastrostomia
Żywienie dojelitowe jest formą leczenia, umożliwiającą dostarczenie do organizmu substancji odżywczych w sposób inny niż doustnie. Wyróżniamy cztery sposoby żywienia : zgłębnik nosowo-żołądkowy lub nosowo jelitowy, gastrostomię PEG oraz stomię dojelitową (PEJ). Żywienie przez PEG stosuje się w sytuacjach, w których żywienie doustne jest utrudnione lub całkowicie niemożliwe. Od 2007 roku żywienie dojelitowe w całości refundowane jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Czym jest PEG?!
Metodę PEG po raz pierwszy wykorzystano w 1979 roku w Cleveland (USA) przez chirurga dziecięcego Michaela Guaderera, przez lata była doskonalona i obecnie zyskuje coraz większą popularność w leczniczym żywieniu dojelitowym.
PEG jest to kanał - przetoka, która umożliwia podanie pokarmu do żołądka przez rurkę. Inaczej nazywany jako gastrostomia odżywcza. PEG wyłaniany metodą endoskopową, a zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Materiał z którego wykonany jest dren nie wywołuje stanów zapalnych, ani odleżyn w przypadku długoterminowego kontaktu ze skórą lub ścianą żołądka.
Żywienie dojelitowe (PEG) może występować samodzielnie, ale nie wyklucza się łączenia go z karmieniem doustnym.
Zastosowanie żywienia dojelitowego w domu należy rozważyć w sytuacjach, gdy występują:
- zaburzenia gryzienia, żucia, połykania, częste krztuszenie podczas posiłków,
- czas jednego posiłku przekracza 40 minut, a czas łączny wszystkich posiłków przekracza 3h
- dziecko nie przybiera na wadze lub chudnie
- dziecko nie jest w stanie zjeść odpowiednio dużych posiłków do swojego wieku i dostarczyć organizmowi w odpowiednich ilościach wszystkich substancji odżywczych
Wyżej wymienione zaburzenia, a tym samym wskazania do żywienia dojelitowego PEG często powiązane są z przebiegiem chorób takich jak:
• choroby neurologiczne: mózgowe porażenie dziecięce, encefalopatie po niedotlenieniowe, encefalopatie padaczkowe, dystrofie mięśniowe, choroby neurodegeneracyjne,
• choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego,
• mukowiscydoza, wady wrodzone
• choroby przewodu pokarmowego – nieswoiste zapalenia jelit,
zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego,
• choroby onkologiczne,
• anoreksja, poparzenia
Karmienie dojelitowe PEG może odbywać przy użyciu posiłków przygotowanych w domu, zmiksowanych przed podaniem, ale zalecane jest karmienie dojelitowe specjalnymi mieszankami, przygotowanymi w sterylnych warunkach, które umożliwią dostarczenie w odpowiednich proporcjach wszystkich substancji odżywczych. Szeroki wybór gotowych produktów pozwala na dobranie diety do potrzeb pacjenta. W przypadku karmienia żywnością przygotowywaną w domu istnieje ryzyko (nieodpowiednie zbilansowanie składników pokarmowych, zatkanie zgłębnika, zatrucia itp.) Zawsze decyzja o rodzaju diety powinna być podjęta przez lekarza wspólnie z pacjentem (rodzicem). A przede wszystkim powinna być dobrana do potrzeb i aktualnego stanu zdrowia pacjenta.
Do korzyści płynących z karmienia dojelitowego (PEG) w szczególności zalicza się poprawę jakości życia dziecka i jego rodziny poprzez ułatwione karmienie zapewniające dostarczanie wszystkich składników odżywczych w odpowiednich ilościach oraz skrócony czas karmienia. Odpowiednie nawodnienie organizmu i łatwe podanie leków, bez konieczności mieszania ich z produktami spożywczymi. Karmienie przez PEG ograniczy krztuszenie się i zachłystywanie w trakcie jedzenia, co jest przyczyną zachłystowego zapalenia płuc. A co za tym idzie zmniejszy częstość infekcji, hospitalizacji, ilości stosowanych antybiotyków. Żywienie dojelitowe nie będzie przeszkadzało w rehabilitacji, chodzeniu na basen czy spacerach. W przypadku niemowląt zauważa się poprawę rozwoju ośrodkowego układu nerwowego, napięcia mięśniowego, koordynacji ruchowej, zmniejszenie częstości napadów padaczkowych.
Literatura:
1. Standardy żywienia dojelitowego i pozajelitowego [ Pertkiewicz M., Korta T....... - praca zbiorowa] Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu, 2019
2. Żywienie dojelitowe w domu. Podręcznik dla pacjentów [Pertkiewicz M., Korta T....... - praca zbiorowa] Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu, 2018
3. Domowe żywienie dojelitowe pacjentów dorosłych, [red. Karwowska K.,Kunecki M.,Zmarzła A.], 2016
4. Podstawy leczenia żywieniowego, [Spodaryk M.], 2019
5.
